‘We blijven Toverland’

Voor de bezoekers is het jongste attractiepark van Nederland een betoverende bestemming. Om het hoekje van het grote gebouw – buiten het gezichtsveld van de gasten – is de aanblik anders: daar wordt gewerkt. Een heftruck rijdt af en aan, vrachtwagens worden gelost en geladen, medewerkers timmeren een speelhuisje in elkaar. Voor een semipermanent kantoorgebouw nemen enkele collega’s tien minuten pauze. Op hun rug de krullende T die elke passant lijkt toe te lachen. “Dit noodgebouw symboliseert de gezonde groei van Toverland. Ik vind het helemaal niet erg om hier mijn kantoor te hebben”, lacht Caroline Kortooms als we opmerken dat we een directeur eerder in een deftig pand verwachten. “Als ik moet kiezen tussen investeren in een kantoor of in het park, dan weet ik het wel… Maar het welbevinden van onze medewerkers vind ik ook belangrijk. Daarom komt er airco, nog voor de zomer. Hun werkplek moet goed zijn. Gelukkig zitten ze hier graag, en ik ook.”

Toverland in het Noord-Limburgse Sevenum bestaat op de kop af tien jaar. In die tijdspanne is het attractiepark danig gegroeid. Het begon in 2001 met Het Land van Toos, een immense hal vol attracties. Anno 2011 staan er twee grote hallen en is er een buitengebied met spannende belevenissen als achtbanen, een schipschommel en een wildwatertraject. Het indoor park bleek een decennium geleden een gouden greep: het woord dat je hier een heerlijk dagje uit kon beleven ongeacht de weersomstandigheden verspreidde zich snel en het bezoekersaantal liep gestaag op, tot wel een half miljoen in de laatste jaren. “Die hal was een idee van Jean”, zegt Caroline, doelend op haar oudere broer Jean Gelissen. Hij liep in 1997 met zijn gezin door het Steinerbos toen het weer omsloeg en het plots begon te plenzen. “Jean zag wat regen met het park deed: alle gasten vertrokken op stel en sprong. Hij bedacht dat de mensen wel gebleven waren als er een binnenspeeltuin was geweest. Dan was je niet afhankelijk van de weergoden. En zo is het idee voor Toverland ontstaan. Al kwam de naam zelf pas later. Ja, dat was mijn idee. Ik heb uren gespendeerd met het zoeken naar een geschikte naam. Eerst talloze lettergreepcombinaties gemaakt voor een fantasienaam, want het woord Efteling heeft ook geen betekenis. Jean had de naam Droomland bedacht, maar dat bleek al een beddenspecialist te zijn. Ik kwam er maar niet uit. Tot ik besloot dicht bij onze toekomstige doelgroep te blijven: ik was leerkracht aan een basisschool en als ik over toveren begon, hingen de leerlingen aan mijn lippen. Als het ging over trollen en tovenaars, over spreuken en drankjes of als ik even lachte als een heks – zo van hàhàhaaa – had ik meteen alle aandacht.”

Caroline kwam op het plan om het thema toveren te gebruiken. “In het eerste jaar, en bij de eerste hal, klopte dat ook wel. Later was de naam Toverland meer kinderachtig dan de uitstraling die we hadden. Je zag dat ouders vaak verrast waren over ons aanbod, dat had ze afgaande op de naam niet gedacht. Soms meenden we dat we de foute naam hadden gekozen en we hebben zelfs serieus overwogen een andere te nemen. Maar twee jaar geleden hebben we de knoop definitief doorgehakt: we zijn Toverland en we blijven Toverland. We gaan onze naam meer lading geven, bijvoorbeeld met de nieuwe aankleding van de hal waarmee het begon en met het nieuwe logo, dat zoveel beter communiceert wat we zijn. Toveren is hot en dat blijft het ook. En Toverland is een prachtige en krachtige naam!”

Nog voor de eerste spade voor de speelhal de grond in ging, vroeg Jean Gelissen zijn zus Caroline erbij. Na de opening op 19 mei 2001 – toen het vrijwel meteen storm liep en af en toe zelfs de poorten dicht moesten omdat de hal de maximumcapaciteit van 3250 gasten bereikt had – breidde Caroline haar team gestaag uit. En heel opmerkelijk: haar directe collega’s waren bijna allemaal vrouwen. Een kwestie van girlpower? Caroline glimlacht. “Ja, in het begin was de verhouding helemaal scheef. Dat groeide toevallig zo, vrouwen hadden de beste papieren bij de beschikbare functies. De afgelopen jaren is de scheefgroei keurig rechtgetrokken. We hebben nu zelfs vier mannen en maar twee vrouwen in het managementteam. Zowel in onze organisatie als in ons concept zitten voldoende mannelijke en vrouwelijke eigenschappen. Het is in evenwicht nu: met Jean en ikzelf aan het roer, Mars en Venus, dat is een goede combi. Jean zoekt steeds hoger en harder. Ik zoek de humor en de fun. Zo krijg je een mooie balans in attracties: niet te veel thrill, maar ook niet te veel zoet. Je moet een spannende belevenis kunnen hebben en daar toch met een lach uitkomen.”

Het zoete en de humor waar Caroline zegt voor te zorgen, vindt zijn oorsprong in de inspiratiebronnen van de Toverland-directeur. Kortooms denkt diep na op de vraag door wat of wie zij zich laat inspireren. “Door fantasy films”, zegt ze na zeker een minuut wikken en wegen. “Harry Potter, The Lord of the Rings, Avatar. Die films inspireren me omdat het mooie werelden zijn, waar onverwachte dingen gebeuren. Het daagt mij uit dat te vertalen tot iets toegankelijks voor mensen.” Plotseling schieten Caroline nog meer inspiratiebronnen te binnen. “De natuur. Die zag ik toen we dit bouwden nog niet, dat zeg ik eerlijk. Maar ineens gingen mijn oogkleppen af en ontdekte ik het ongelooflijk mooie natuurgebied De Peel waarin Toverland ligt. Ik voelde er zelfs verantwoordelijkheid voor, wat weer resulteerde in de vraag aan mezelf hoe we de natuur zouden kunnen integreren in ons attractiepark. Het materiaalgebruik in de tweede hal Magic Forest is daar een voorbeeld van. En bij Troy zie je dat helemaal: die is helemaal ingepast in een gebied met Turkse sfeerinvloeden. Dat parkgedeelte klopt, onze gasten vinden er rust.”

De derde inspiratiebron is een persoon: oud-Efteling-ontwerper Ton van de Ven. “Met de attracties die hij ontworpen heeft – met als pareltje Droomvlucht – heeft hij mensen zo gelukkig gemaakt. Dat is ook onze drijfveer: de ultieme entourage bieden om samen met je gezin of met vrienden geluk te beleven. En nu ik toch op dreef ben, heb ik nog een laatste inspiratiebron: muziek. Dat zegt iets wat woorden niet kunnen zeggen. Het kan je raken, het roept emoties op en het blijft je bij. De muziek in Toverland is tot op heden allemaal van mijn overleden man Erik. Bij schipschommel Scorpios heeft een conservatoriumvriend van Erik de compositie gemaakt, maar daar zat nog heel veel van mijn man in. Met die vriend gaan we verder; hij heeft het gevoel van Toverland goed opgepakt.”

Toverland bestaat in 2011 tien jaar. In 2021 is het park twee keer zo groot en heeft het ook dubbel zo veel bezoekers, schat Caroline Kortooms in. “We hebben nu zo’n negen hectare in gebruik en ik verwacht dat we over tien jaar wel achttien hectare groot zullen zijn. We gaan uitbreiden naar achteren, daar hebben we twee weken geleden de visvijvers en het gebied er om heen gekocht. Aan de rand van ons grondgebied komt volgend jaar Herberg De Troost, met 75 kamers, waar ook zeker gasten van het park zullen overnachten.” Er zijn toekomstplannen genoeg, zo blijkt, maar eerst wordt er stilgestaan bij wat al is bereikt. “Samen met alle medewerkers hebben we ons jubileum gevierd; we zijn supergoed in feesten. En voor de gasten is er een jubileumweekend met elke avond vuurwerk. Dat is voor mij gegarandeerd een kippenvelmoment. Dan leun ik heel even tegen mijn nieuwe vriend aan en voel ik me in een warm bad. Ik weet zeker dat ik dan even zal moeten slikken: wow, moet je kijken wat we samen hebben bereikt. Normaal sta je daar niet zo bij stil. Maar dan wel. Ik moet me dan even knijpen: dit is allemaal begonnen met onze eigen droom.”

‘Opperhoofd zijn van een prachtig park geeft vleugels’