In 1984 kregen enkele Brabantse Eftelingfans het idee om in de tuin achter hun huis in Nieuwkuijk een miniversie van het sprookjespark te bouwen. Een jaar later ging de tuindeur open voor het publiek, dat kon genieten van een kleine nabootsing van de vrolijke poppenshow Carnaval Festival. Tot op de dag van vandaag is de Mini-Efteling te bezoeken en worden er kinderfeestjes georganiseerd. Nu – bijna dertig jaar later – blijkt het hobbypark een leerschool te zijn geweest voor twee creatievelingen die verantwoordelijk zijn voor ontwerpen in attractieparken over de hele wereld. Jordi van Veldhoven werd in 1988 bevorderd tot junior-directeur van de Mini-Efteling en in 1995 nam Michel den Dulk die eervolle functie over.
Michel den Dulk ontwikkelde zich in de jaren daarna tot een begenadigd ‘imagineer’, een woord bedacht door Walt Disney waarin ‘imagination’ (verbeelding) en ‘engineer’ (ingenieur) in elkaar versmolten zijn. Michel was afgelopen decennium de man achter het Anton Pieckplein en het sprookje Het Meisje met de Zwavelstokjes in de Efteling, het tekende voor diverse attracties in het Duitse Europa-Park en het originele Disneyland in Californië heeft een feeëriek sprookjesplein van zijn hand. De oud-Brabander woont tegenwoordig vlakbij Los Angeles, net te ver om even een interviewbezoekje af te leggen.
Aanwippen op de werkplek van Jordi van Veldhoven is iets gemakkelijker: hij vond tien jaar geleden zijn ideale stek bij Jora Vision in Rijnsburg. Dat bedrijf ontwerpt, bouwt en levert over de hele wereld gethematiseerde omgevingen en belevingen voor attractieparken, musea en zwemparadijzen. De Zuid-Hollandse ontwerpers draaien hun hand niet om voor het tekenen en ontwikkelen van complete themaparken in Polen en Rusland, maar uit de productiehal komen evengoed manshoge kikkers voor Duinrell of de bast van de eerbiedwaardige Sprookjesboom in de Efteling.
Jordi van Veldhoven (33) is net bezig aan een opera zingende muis voor de boerderijzone van Drievliet. Met de hand wordt elke glooiing van het beest uitgekerfd in piepschuim. “Dat ‘shapen’ is het leukste om te doen”, vertelt Jordi. “Grove vormen maak ik met een machine, dat is veel saaier. Na het machinale werk ga ik beeldhouwend verder. Dan ontstaat er een eenhoorn voor het Arenaconcert van de Toppers, een bijna twintig meter lang tennisracket voor het ABN AMRO Tennistoernooi in Rotterdam of een kussend boertje en boerinnetje. Ook het bekende levensgrote V-teken met de wijs- en middelvinger van The Voice of Holland komt uit ons atelier. Eerst ‘shapen’ we dat in piep- of purschuim, dan wordt het gecoat en vervolgens geven we het een kleurtje. Je komt onze creaties steeds vaker tegen in Nederland en ook daarbuiten. Ja, we zijn goed op weg.”
Na de kickstart van zijn carrière als directeur van de Mini-Efteling volgde Jordi van Veldhoven drie jaar lang de opleiding tot teken- en handvaardigheidleraar in Tilburg en een jaar de creatieve mbo Sint Lucas in Boxtel. “Op beide scholen werd beaamd dat ik goed kon tekenen, maar mezelf daarin verder specialiseren kon niet; het moest vooral ‘out of the box’ zijn, en liefst erg abstract. Te Anton Pieck of te sprookjesachtig mocht niet. Vanuit Sint Lucas vond ik een stageplek bij Jora Vision. De directeur informeerde of ik kon ‘shapen’. Ik wist niet eens wat dat was. Het leek wel een beetje op wat ik ook bij de Mini-Efteling had gedaan, dus ik wilde het wel proberen.”
Het bleek een schot in de roos. “Mijn stijl is vooral cartoonesk, realistisch ligt me minder. Wat een dierbare creatie is? Nou, een attribuut voor de Efteling zal ik niet snel vergeten. Ik moest een ketel vol dukaten maken voor de gouden Rabo-kluis bij de ingang. Ik kreeg een minimaal schetsje aangeleverd, daar moest ik het mee doen. Op de kookpot tekende ik een paar prachtige krullen, gekopieerd van een tekening van Anton Pieck. Toen ik een fotootje van de voortgang naar Kaatsheuvel stuurde, kreeg ik te horen dat mijn omhalen te Piecks waren. Ik heb ze toen maar weggeveegd en er stripachtige krullen op gezet. Haha, daar heb ik toch wel een mini-traumaatje aan overgehouden.”
► Naar de website van de Mini-Efteling
► Naar de parkplanner van Disneyland
2013 © Tekst: Adri van Esch – Foto’s: Adri van Esch, Disney