Spreepark weigert dood te gaan, zeggen de Berlijners. Al twee keer sloten de poorten van het attractiepark in de Duitse hoofdstad. Nog steeds ligt het park – dat een onweerstaanbare aantrekkingskracht op fotografen heeft – er bij als een stille maar ook heel groene wereld. Met her en der nog attracties die langzaam wegroesten in het wisselvallige klimaat in de Duitse miljoenenstad, zoals een roestend reuzenrad, resten van een achtbaan, een theekopjesmolen, de geul van een wildwaterbaan en dobberende waterfietsen in de vorm van zwanen.
Kulturpark Plänterwald
Op 4 oktober 1969 ging Spreepark onder de naam Kulturpark Plänterwald open voor het publiek. Het was het eerste en enige attractiepark in Oost-Duitsland. In zijn hoogtijdagen trok het park jaarlijks anderhalf miljoen bezoekers. Zij kwamen af op de prachtige groene omgeving en de attracties. Na de val van de Muur en de eenwording van Berlijn bleven de bezoekers weg uit het amusementspark in de wijk Treptow-Köpenick. Een nieuwe eigenaar zag toch mogelijkheden in een gezonde exploitatie. In 1992 bouwde hij het park opnieuw op, plaatste er attracties – zoals achtbaan Spreeblitz, een powered coaster van Mack Rides – en gaf het de naam Spreepark Berlin. Toch bleven de bezoekers weg, onder meer vanwege de verhoogde entreeprijzen.
Spuk unterm Riesenrad
Eind 2001 ging het Spreepark failliet. Eigenaar Norbert Witte weet het falen van zijn park aan het ontbreken van parkeergelegenheid. Witte nam na het faillissement de benen naar Peru en verscheepte de achtbanen Jet Star en Fun Express ook naar Zuid-Amerika. In Peru, bij de hoofdstad Lima, startte hij een kleinschalig pretpark onder de naam Lunapark. Sinds de gedwongen sluiting van Spreepark zijn de attracties die nog overbleven vervallen en overwoekerd met groen. Vandalisme doet het eens zo succesvolle park ook geen goed. Toch kwam er begin 2011 voorzichtig weer leven in het spookpark: het parkcafé ging op weekend- en vakantiedagen weer open. Bezoekers konden er koffie en koek nuttigen met uitzicht op omgevallen dinosauriërs. Een jaar later ging ook de parktrein weer rondjes rijden door de dichte begroeiing en door een verlaten tunnel. In de zomer van 2012 was het Spreepark zelfs het decor voor een theatervoorstelling met de toepasselijke titel Spuk unterm Riesenrad (Spook onder het reuzenrad).
Focus op kunst, cultuur en natuur
Spreepark weigert dood te gaan en als er geen kink in de nieuwste kabel komt, komt het dood gewaande attractiepark zelfs weer helemaal tot leven. In 2014 werd het gebied door de deelstaat Berlijn teruggekocht van de particuliere exploitant. Het lokale overheidsbedrijf Grün Berlin heeft het park nu onder zijn hoede, met als doel het weer open te stellen en aantrekkelijk te maken voor het grote publiek. In samenspraak met de inwoners van Berlijn werd tussen 2016 en 2018 een plan opgesteld voor het 24 hectare grote Spreepark. De plannen – die door middel van publieksparticipatie werden samengesteld – gaan uit van een park dat naast attracties de focus legt op kunst, cultuur en natuur.
Reuzenrad gaat weer draaien
Inmiddels zijn de eerste bouwwerkzaamheden in het park tien kilometer ten zuidoosten van hartje Berlijn gestart: er worden nieuwe waterleidingen en elektriciteitslijnen aangelegd. Doel is om in 2022 de eerste delen van het herontwikkelde park te openen. Er komen onder meer een restaurant met een grote Biergarten direct aan het water van de Spree, expositieruimtes en appartementen voor kunstenaars. Het oude, 45 meter hoge reuzenrad wordt gerenoveerd en moet weer gaan draaien, het spoortreintje gaat weer rijden en de 360 graden bioscoop wordt gerenoveerd en heropend. Op het traject van voormalig achtbaan Spreeblitz komt een wandelpad. Parkeergelegenheid komt er ook in de nieuwe plannen niet; bezoekers worden geacht wandelend, per fiets, met het openbaar vervoer of met de boot over de Spree te komen. Als alles volgens planning verloopt is Spreepark in 2024 weer in vol bedrijf.
2020 © Tekst: Adri van Esch – Foto’s: Björn O, Michael, Kevin Hackert en Kai ‘Oswald’ Seidler (Flickr)
