Het meest kenmerkende gebouw van het Land van Ooit was het roze kasteel. Het eeuwenoude kasteel op de grens van de plaatsen Drunen en Nieuwkuijk waar ooit nog graaf d’Oultremont woonde werd eind jaren tachtig volledig roze geverfd en vanaf 1989 de blikvanger van themapark Land van Ooit. De zachtroze kleur was altijd al een doorn in het oog van de gemeente Heusden; toen de gemeente het park na het faillissement eind 2007 opkocht, werd al aangegeven dat het bouwwerk in originele staat werd teruggebracht en dat de suikerspinkleur verwijderd zou worden.
Lees verder onder de foto’s
Recreatief-toeristische bestemming
De gemeente Heusden betaalde in 2008 15,4 miljoen euro voor de gronden en opstallen van het Land van Ooit. De verantwoordelijk wethouder maakte niet alleen bekend dat de roze kleur van het kasteel zou verdwijnen, maar ook dat het 34 hectare grote gebied in het hart van de gemeente een recreatief-toeristische bestemming zou behouden. Nu – ruim een decennium later – is de zaak eindelijk rond. De roze kleur van het kasteel is inderdaad verdwenen, maar van een toeristische trekpleister van formaat op de plek van het Land van Ooit is geen sprake. Op het terrein komen woningen en een medisch-diagnostisch centrum.
Verkennende gesprekken
In de jaren na de definitieve ondergang van ‘het land waar kinderen de baas zijn’ voerde de gemeente verkennende gesprekken met onder meer Libéma en de Efteling. Die liepen op niets uit omdat Heusden minimaal de aankoopsom van 15,4 miljoen terug wilde verdienen. Geruchten in 2012 dat Legoland in Drunen neer zou strijken bleken voorbarig en plannen voor het themapark Movero World in 2015 strandden. Na zoveel tegenslag besloot de gemeente het stempel ‘recreatief-toeristische bestemming’ voor het voormalige Land van Ooit – inmiddels omgedoopt tot Poort van Heusden en tegenwoordig Landgoed Steenenburg – te laten vervallen. De Kelders Senior Group gaat nu een moderne medische campus op het terrein bouwen. In een ander deel van het gebied komen appartementen, hofjeswoningen en waterwoningen. Bewoners hebben straks hun huizen aan straten die herinneren aan het Land van Ooit: Hertog, Ritmeester, Gouverneur, Markies, Barones, Gravin en Ridderspoor.
Lees verder onder de foto’s
Oude contouren
Onderdeel van de grote aanpak van Ooit-terrein was de renovatie van het kasteel. De gemeente Heusden trok daar 1,2 miljoen euro voor uit en kreeg financiële ondersteuning van de provincie Noord-Brabant. In bijna twee jaar tijd werd het exterieur van het monumentale bouwwerk volledig vernieuwd. “Het metsel- en voegwerk aanpakken kostte de meeste tijd”, vertelt Dré van Dinther van het gelijknamige bouwbedrijf uit Schaijk dat de klus klaarde. “We hebben proeven gedaan om te bestuderen hoe we het beste te werk konden gaan. Uiteindelijk zijn de oude contouren van het kasteel en ook de oude kleuren weer teruggekomen.”
Kleur van baksteen
Om het kasteel in de oorspronkelijke staat terug te brengen, werden de twee glazen serres die Ooit-eigenaar Marc Taminiau aan het kasteel zette afgebroken. De grote stalen brandtrap werd eveneens gesloopt. Vervolgens waren naast de daken en vensters ook de muren aan de beurt. “De oude roze verflaag ging er voor zo’n 70 procent af”, legt Van Dinther uit. “We hebben er een nieuwe laag kaleiverf op gezet. Die verf is weerbestendig, maar berokkent door zijn open structuur geen schade aan de muren. Het is achteraf gezien een schande dat zulke kaleiverf destijds ook niet gebuikt is voor muren die dateren uit de dertiende eeuw.” Het kasteel heeft nu weer de kleur van baksteen. De bakstenen zijn ook weer zichtbaar. Alleen op de twee torens van het gebouw is het pleisterwerk behouden, maar ook dat heeft een rode baksteenkleur.
Lees verder onder de foto’s
Historisch correct
De rode baksteenkleur is historisch correct; het zijn de kleuren die het bouwwerk had in 1875, het jaar waarin architect Hendrik Jacobus van Tulder de torens en de middenpartij aan het kasteel toevoegde. Sommige delen in de gevel zijn grijs geschilderd om de uitstraling van natuursteen te krijgen, zoals dat ook in 1875 was. De oude zijvleugel van het kasteel kreeg een geelachtige pasteltint, passend bij de onderliggende IJsselsteentjes die dateren van een verbouwing uit 1654. De kozijnen in het historische pand zijn donkerrood, crème en wit. De luiken hebben een blauwachtig groene kleur. De restaurateurs hebben alles in het werk gesteld om met de kleurstellingen het negentiende-eeuwse karakter van het kasteel weer tot leven wekken.
Eer te behalen
“Het verhaal achter dit kasteel, dat was het mooie van deze klus”, glimlacht Dré van Dinther. “De geschiedenis van dit kasteel is indrukwekkend. Tientallen jaren lang is er helaas geen of weinig onderhoud aan gepleegd. Niemand was er zich echter van bewust dat het er zó slecht bijstond. Toen de serres gesloopt waren, hebben we steigers om het kasteel gezet. Dat was het begin van de spannendste klus, want we wisten niet precies wat we zouden aantreffen en het loopt zelden helemaal zoals je verwacht. Maar wie oude foto’s van het gebouw bekijkt, ziet dat er hier wel wat eer te behalen was.”
Het zo typerende roze kasteel van het Land van Ooit is voor eens en altijd verleden tijd, maar op het gerenoveerde Landgoed Steenenburg prijkt nu het kasteel d’Oultremont weer in volle oude glorie. •
► Wat ging er mis met het Land van Ooit?
► Alles in de Ooitverkoop
► Ga wandelen door Ooit
2018/2020 © Tekst: Adri van Esch – Foto’s: Ad van Kessel en Adri van Esch – Video: Studio Retouched, Paul van Baardwijk
