Project 5. Het is de grootste uitbreiding in de geschiedenis van Toverland. Niet alleen in oppervlakte – het attractiepark in Sevenum krijgt er zeven hectare bij – en investering – de kosten lopen op tot boven de dertig miljoen euro – maar ook in detaillering, storytelling en zelfs in hoogte. Want de nieuwe achtbaan Fēnix gaat houten collega Troy met ruim acht meter aftroeven. De wing coaster, waarbij de passagiers niet bovenop de rails maar op ‘vleugels’ naast de baan zitten, is het opvallende middelpunt van het themagebied Avalon, dat geïnspireerd is op de Keltische legendes rond de beroemde tovenaar Merlijn, koning Arthur en het magische zwaard Excalibur. En Avalon gaat in alle opzichten de Magische Vallei, het vorige meesterstukje van ontwerper Peter van Holsteijn, overtreffen.
Tien stappen verder
“Avalon gaat tien stappen verder dan de Magische Vallei”, vat Peter het verschil tussen het in 2013 geopende themagebied en de nieuwe aanwinst voor 2018 in één zin samen. “In Avalon zit zoveel meer diepte en detail. Bij de Magische Vallei gingen we complexe gebouwen uit de weg of we besteedden ze uit. En er staan gebouwtjes die geen functie hebben; er wonen alleen Dwervels in, verder niets. In Avalon is elk gebouw functioneel en vaak gaan er verschillende functies onder één dak schuil, zoals een wachtrij die door een darkride loopt. Bovendien is er een fantastisch samenspel tussen de bouwwerken en het landschap. De Magische Vallei werd door een landschapsarchitect opgezet en wij zetten in de mooie groene omgeving gebouwen. Bij Avalon gaat het precies andersom: het ontwerpteam geeft de eerste aanzet en dan pas wordt de landschapsarchitect erbij betrokken. Alle hoofdpaden in het nieuwe themaland worden minimaal vijf meter breed; het wordt een levensader die moet kloppen. Ook voor rolstoelers en vaders en moeders met kinderwagens mag de route geen irritatie oproepen; geen onverwachte trappen en onneembare bruggetjes dus. Daarnaast komen er allerlei kleine ontdekkingspaadjes die het gebied nog spannender maken. Avalon krijgt geen doodlopende paden; Troy Area heeft dat wel – al gaat dat veranderen met de opening van de nieuwe entree – en de Magische Vallei heeft ook wat dode punten. In Avalon kun je een rondje wandelen, en dat is gewoon lekker.”
Teamwork
Peter van Holsteijn brengt nog een verschil tussen de Magische Vallei en Avalon te sprake: er wordt gewerkt met een vast team. Bij de ontwikkeling van de Magische Vallei zat Peter nog alleen aan de tekentafel, nu bestaat het ontwerpteam uit twee mensen: naast Van Holsteijn ook Nicky de Waal (foto bovenaan). “En eigenlijk hoort daar ook nog Mathijs Lormans bij”, deelt Peter de credits (foto links). “Hij is onze bouwkundig en technisch tekenaar, zorgt dat alles wat wij bedenken ook echt gemaakt kan worden. Mathijs zorgt dat het skelet klopt en wij trekken het vlees eroverheen. Toen de plannen voor onze uitbreiding vorm kregen, had ik al heel snel door dat ik dat niet alleen zou redden, dat we moesten opschalen. Allereerst schoof Mathijs aan, om samen de gebouwen in het entreegebied verder gestalte te geven. Aansluitend heb ik Nicky gepolst. Zij studeerde stand-, winkel- en decorbouw en liep in Toverland haar afstudeerstage. Ze kan perfect tekenen en heeft een gedegen materiaalkennis. Ze was beschikbaar en sinds 2016 vormt zij samen met mij en Mathijs het ontwerpteam.”
Hardware en software
In twee jaar is de rolverdeling tussen senior ontwerper Peter van Holsteijn en junior ontwerper Nicky de Waal heel soepel geëvolueerd. “Ik hou me in deze eindfase bovenal bezig met alles wat de gast ziet, ruikt, voelt en hoort”, schetst Peter zijn taken. “Ik ben verantwoordelijk voor de verhalen, tekst en script, voor de show, speciale effecten, voor licht en geluid, zeg maar de software.” Nicky vult glimlachend aan: “En ik dus voor de hardware. Ik teken de gebouwen en decors verder uit, meestal voortbordurend op de scenario’s en schetsen die Peter heeft gemaakt en die door Mathijs verder zijn uitgewerkt in technische tekeningen en 3D-modellen. Voor Avalon ben ik ook ontwerpcoördinator. Ik ben gehuisvest in een kantoortje óp het bouwterrein en ben de schakel tussen het ontwerpteam en de vormgevers, schilders, bouwers en schuimsnijders. Ik heb de hele dag contact met de bouwploeg op het terrein, maar ook met leveranciers in bijvoorbeeld Tilburg, Roemenië en op de Filippijnen, waar fantasy-figuurtjes voor Avalon worden gemaakt.”
Port Laguna
Onder de werktitel Project 5 vallen liefst drie uitbreidingsplannen. Project 5A is de naam van de uitbreiding en nieuwe indeling van het parkeerterrein. Het aansluitende nieuwe entreegebied is Project 5B en themaland Avalon Project 5C. “Project 5B is de werktitel, de echte naam is Port Laguna. Het wordt veel meer dan zomaar een poort naar Toverland, het wordt een land met entertainment. In de diverse vitrines en nisjes van Port Laguna zitten magische taferelen verborgen. Wie met een toverstaf en een magische kaart op ontdekking gaat, kan met de juiste toverspreuk en de bijbehorende magische beweging echt toveren. De Via Magia, de boulevard van Port Laguna, leidt de bezoekers vervolgens naar de overige themadelen van het park. Het entreegebied is vormgegeven als een idyllisch havenstadje met azuurblauw water, een strand en een boulevard vol bedrijvigheid. Aan de boulevard komen shops, horecapunten, shows, spellen, toverkunst en een iconische vuurtoren. En alles wordt tot in de puntjes gethematiseerd, nog gedetailleerder dan Avalon zelfs. Voor het entreegebied hebben we elke vierkante meter uitgetekend. Voor Avalon niet; je hoeft niet elke rots tot in detail op papier te zetten.”
Middelpunt van het park
Al in 2015 ontstonden de eerste ideeën voor een nieuwe ingang. “Eerst was die gesitueerd aan de voorzijde van het park, tussen het Survival Parcours en Troy. Toen we echter een masterplan maakten, met daarop de infrastructuur voor de komende twintig, dertig jaar, de zichtlijnen en de hotels die we willen bouwen, zagen we dat een entree op die plek zou gaan knellen. De bezoekersstromen moeten dan altijd door de bottleneck voor Troy langs. Het gebied achter Troy en achtbaan Booster Bike bleek toen de meest logische plek. Dat is het nieuwe middelpunt van het park. Vervolgens ga je daar dan alles omheen vouwen. Eerst paden tekenen en blokjes leggen voor de gebouwen en de zichtlijnen bepalen die straks de gasten door het gebied gaan leiden. Die blokjes krijgen functies: kassa’s, een aparte entree voor groepen, toiletten, souvenirwinkel en een gastenservice. Langzaam maar zeker begint zo’n gebied dan te groeien. Je gaat kijken hoe de bezoekers van hun auto naar het park lopen. Dat gaat straks héél anders dan nu: ze lopen juist van de huidige poort weg. Ze komen vervolgens door een groen gebied vlak langs Troy, wat de spanning enorm opvoert. Uiteindelijk komen de gasten op een nieuw plein voor de ingang en zijn ze klaar om de grens met Toverland over te steken.”
Mooiste van heel Toverland
Toverland heeft heel veel geïnvesteerd in de ‘look and feel’ van de nieuwe entree, in de uitstraling, de sfeer en het verhaal erachter. “Er komen ook inwoners”, glimlacht Peter geheimzinnig, die toegeeft inspiratie te hebben gehaald uit Port of Entry, de ingang van pretpark Islands of Adventure in Florida. “Maar ook de ingang van Animal Kingdom in Walt Disney World, met de dichtbegroeide Oasis vol dieren, fascineert me en vanzelfsprekend de iconische Main Street, U.S.A. Al wilden we de klassieke Main Street vermijden; die is al zo vaak toegepast. Met het entreegebied heb ik eigenlijk nog nèt iets meer dan met Avalon”, biecht de ontwerper op. We zijn verbaasd: in Avalon staat Fēnix, de enige wing coaster van de Benelux van de gerenommeerde bouwer Bolliger & Mabillard. “Tja, maar met zo’n bakbeest kun je als ontwerper weinig”, zegt Peter eerlijk. “Het is een stalen gevaarte van veertig meter hoog en 813 meter lang waarvan je de kleur en de vorm van de trein – bij ons een vuurvogel natuurlijk – kunt bepalen, en daar blijft het bij. Ontwerpers moeten het hebben van het station en de wachtruimtes. De wachtrij begint buiten en gaat dan de berg in. Het wordt schemerig, de muziek wordt mysterieuzer en er zijn allerlei leuke verrassingen en speciale effecten. Het station en de wachtruimtes worden de mooiste van heel Toverland!”
Grootser denken
In de ontwerpfase passeerden diverse typen achtbanen de revue. “Daarbij gingen we steeds grootser denken. Bovendien was het de langgekoesterde wens van Jean (Gelissen, eigenaar van het park) om ooit een Bolliger & Mabillard te bouwen. We zijn toen mogelijke typen gaan afwegen: een dive coaster is er in Nederland al, een megacoaster was voor dit gebied te groot, een lanceerachtbaan erg complex en kostbaar en bovendien hadden we die al: de treinen op de Booster Bike worden ook afgeschoten. We waren op zoek naar een ‘vliegervaring’ om invulling te geven aan de mythische wezens die in onze storyline voorkomen. We hebben nog even een fly coaster overwogen, maar die viel af toen onze technische directeur Paul Oomen met het idee voor een wing coaster kwam. Verdomd ja, dat was het!”
Mooi, maar tam
Toen de keus eenmaal definitief was, mocht Peter van Holsteijn twee wing coasters zelf ervaren: Flug der Dämonen in het Duitse Heide-Park en Raptor in het Italiaanse Gardaland. De rit in Raptor in Italië overtuigde Van Holsteijn nog niet helemaal: “Die was wel mooi in het landschap geïntegreerd, maar ook tam. Flug der Dämonen daarentegen was ‘wow’. Met heel veel power en pit. En een hoge kijkwaarde. In de al bestaande lay-out van het Keltische landschap heb ik toen een wing coaster getekend; zo goed en vloeiend mogelijk passend in het geheel, met mooie zichtlijnen en interactie met de omgeving. Ik heb allerlei baanverloopjes geschetst, tussen het station van boottocht Merlin’s Quest en herberg The Flaming Feather in. Het was net of ik met Roller Coaster Tycoon bezig was, haha.”
Tot de dag van de opening
De hoofdlijnen voor Avalon en entreegebied Port Laguna staan vast. Peter van Holsteijn en Nicky de Waal houden zich momenteel bezig met de uitvoering en verdere invulling. “Maar we mogen er niks meer bij bedenken, want het beschikbare budget is volledig ingevuld en opgebruikt”, zegt Peter. “We houden ons nu aan wat afgesproken is en vastligt. Zoals het scène voor scène uitwerken van de muziek in het darkride-gedeelte van Merlin’s Quest, samen met specialist ImaScore. Of het finetunen van de speciale effecten: waar komen twinkelende lichtjes, waar het geluid van over elkaar schurende stenen? Met die details zullen we wel tot op de dag van de opening bezig blijven. Wanneer ik tevreden ben? Als alles is geworden zoals we het bedacht hadden. Als we mogen vaststellen dat onze ontwerpen het papier zijn ontstegen, als een Fēnix.” •
► ‘Holy moly, wat een prachtbaan!’
29 december 2017 © Tekst: Adri van Esch – Beeld: Adri van Esch, Toverland