‘A good idea never dies’ is een gevleugelde uitspraak bij Walt Disney Imagineering. Goede ideeën sterven nooit. Ze gaan hoogstens in winterslaap, is dan het grapje dat erachteraan volgt. Bij Disney sneuvelen dagelijks ideeën. Perfecte ideeën. Maar 
ze passen niet goed in het project waaraan gewerkt wordt, of ze zijn op dat moment te ambitieus, of te duur. Plannen kunnen heel makkelijk opzij worden geschoven, dat hoort bij een professionele en realistische imagineer. Ze verdwijnen in de kast, maar gaan nooit door de shredder. Goede ideeën kunnen namelijk altijd nog gerecycled worden.
Een mooi voorbeeld van een briljant idee dat op de plank belandde en pas heel veel later uitgevoerd werd is Jungle Cruise, één van de ‘signature attractions’ bij de opening van Disneyland in 1955. Jungle Cruise moest een boottocht door het oerwoud worden waarbij de passagiers echte dieren zagen, had Walt Disney besloten. Maar zijn gasten zouden slechts weinig dieren kunnen spotten, maakten deskundigen Walt duidelijk. Want de beesten zouden overdag slapen en zich schuil houden in de dichte bebossing. Daarom besloot Disney animatronics in te zetten. Ruim veertig jaar later werd het oorspronkelijk idee – levende dieren tonen in hun natuurlijke omgeving – alsnog gerealiseerd in de attractie Kilimanjaro Safaris in Disney’s Animal Kingdom. Pas toen waren de technieken voorhanden om de dieren zichtbaar te houden voor de safarigangers.
Goede ideeën komen altijd weer bovendrijven, bewust of onbewust. Niet alleen bij Walt Disney Imagineering, waar het documenteren van niet uitgevoerde plannen een standaardprocedure is, maar ook in andere parken. Michel den Dulk, ooit Efteling-ontwerper, nu imagineer bij Disney, tekende eens een idee voor een dive coaster in het Ruigrijk van de Efteling. Het plan belandde op de plank, maar werd in aangepaste vorm toch werkelijkheid met de opening van Baron 1898. Waarom het wiel opnieuw uitvinden als er al een wiel ligt?
In de zomer van 1984 was ik seizoenmedewerker in de Efteling. Ik herinner me het nog als de dag van gisteren: op een middag schoof ik met enkele collega’s aan aan een tafel in de personeelskantine achter de Stoomcarrousel. Er zaten al enkele mensen. Ze spraken over de nieuwe attractie die het jaar daarop zou openen: een bobbaan van het Zwitserse Intamin, het bedrijf dat in de jaren daarvoor ook al de Piraña en de Halve Maen had geleverd. De aan de ontwerpafdeling verbonden mannen vertelden dat de Efteling voor de bob ook zijn licht had opgestoken bij Europa-Park. In het Duitse pretpark zou in 1985 eveneens een bobbaan opengaan, afkomstig van zusterbedrijf Mack Rides. Die variant had treinen in plaats van bobsleeën en viel daarom af: de baan van Intamin gaf meer het gevoel van een echte bobrit door een ijsgeul.
Daar – in Europa-Park, de showroom van Mack Rides – had de Efteling echter een attractie gezien die óók heel geschikt leek voor de plek waar de bob gepland was: een ouderwetse locomotief met wagonnetjes die razendsnel over de rails schoten. Alpenexpress Enzian was in 1984 de eerste achtbaan van het Duitse park. De treinen werden elektrisch aangedreven, waardoor geen grote hoogtes overwonnen hoefden te worden en de baan dicht bij de grond kon blijven. Zo’n ‘powered coaster’ is ideaal voor de Efteling, oordeelden de mannen aan de etenstafel, terwijl ze zich tegoed deden aan hun boterhammen en een soepje. Perfect geschikt voor de beoogde locatie midden in het park, stil, spannend genoeg voor jong en oud en met een passend thema. Met lichte spijt in hun stem constateerden ze dat de Efteling toch had gekozen voor de bobachtbaan en niet voor de Alpenexpress.
35 jaar later: de bob is versleten en wordt afgebroken. Op de vrijgekomen plek komt straks tóch een ‘powered coaster’. Niet één, zelfs twee! Max & Moritz is een dubbele, elektrisch aangedreven familieachtbaan, speciaal bedoeld voor kinderen tussen vier en tien jaar. It’s true, een waarheid als een koe: a good idea never dies.
Adri van Esch
 Op 1 september 2019 was het over en uit voor de Bob. Het definitieve afscheid van de iconische Efteling-attractie werd gemarkeerd met een T-shirt en een pin. Op het shirt en de pin staan het oude Bob-logo dat tot in 2012 op de muur naast de ingang stond. Ook wordt het openingsjaar 1985 en het sluitingsjaar 2019 vermeld. |
30 november 2018 – © Foto: Efteling, Stefan Scheer, Adri van Esch
