Waar tot 2007 nog duizenden Kleine Bazen blij rondhuppelden zijn het nu slechts de malse regendruppels die voor enig kabaal zorgen. In het lege Land van Ooit, tegenwoordig Poort van Heusden, roept de klaterende bui een mysterieuze sfeer op: het tikkende geluid op de bladeren aan de honderden jaren oude bomen, het opspattende water in de kleine vennetjes, de dampige lucht in het dichte bosgebied en de frisse gloed over het groene gras van de Engelse tuin. Tegenwoordig kun je vrij wandelen over het voormalige landgoed van de graven van d’Oultremont. Ooit een kasteelpark waar kinderen de baas waren, nu een verstild plaatje waar allerlei elementen uit het verleden nog aanwezig zijn, maar waar de natuur overheerst.
Oom Ben
Oom Ben is nog wel het meest imposante natuurelement; de bijna 250 jaar oude linde staat fier te pronken net achter het kasteeltje. De boom is in al die jaren liefdevol verzorgd, ook door Ooit-eigenaar Marc Taminiau. Toen bleek dat de bezoekers van zijn pretpark zich graag op de wortels van Oom Ben vleiden om zich te koesteren in zijn lommerrijke schaduw, liet Taminiau een rieten vlechtwerk om de linde zetten om de wortels te beschermen.
► Roze kasteel definitief verdwenen. Bekijk de foto’s
Oeroudwoud
Ondanks het achterstallig onderhoud is overal in het park te zien dat er met de natuur op een zo respectvol mogelijke wijze is omgegaan. Veel schade was al aangericht vóórdat graaf Wildebras bezit nam van het landgoed, bijvoorbeeld met de aanleg van de A59. De snelweg en ook het Halve Zolen-spoorlijntje sneden het natuurgebied doormidden en het Lange Ven werd door deze werkzaamheden bruut gehalveerd. Wat overbleef van het ven ligt er nog steeds, en ook het kleinere, door bossen omgeven Ven van de Graaf is in alle glorie bewaard gebleven.
Glazen Oog
Taminiau doopte het watertje liefdevol Het Glazen Oog van de Graaf. Ook andere natuurwondertjes werden omzichtig behandeld en voorzien van een fantasierijke naam: de rozentuin werd Bellerose, het oude bosgebied heette Oeroudwoud en het rond 1820 aangelegde pad naar het kasteel werd genoemd naar de oorspronkelijke bewoner: Roland Graaf d’Oultremontlaan. Maar niet alles werd even zorgvuldig aangepakt, constateren kenners nu. De met puin verharde laan door het verder ongerepte bosgebied verstikt de boomwortels en ook het ongecontroleerd laten woekeren van de hedera is schadelijk voor de bomen.
Groen en bont
Tussen al het groen zijn de overblijfselen uit de tijd van het Land van Ooit niet over het hoofd te zien. Het roze kasteel, dat oorspronkelijk stamt uit de dertiende eeuw en door de gemeente Heusden is teruggebracht in de originele staat, eist nog immer een hoofdrol op. Daartegenover loopt het leger van Napoleon als altijd zijn Waterloo tegemoet. De Koningssael en het Manegetheater blijven lelijke puisten tussen de nieuwe Parklaan en het Plein van de Huilende Honden. Bordjes wijzen naar niet meer bestaande attracties. Uit de bodem steken her en der groene pijpen omhoog; als Troepsnoepers smeekten ze ooit bij de kinderen om afvalpapiertjes. Het voormalige Land van Ooit is nu een merkwaardige mengeling van groen en bont.
Ritmeester en Barones
De gemeente Heusden wilde op het terrein, naast een rustig gebied waar gewandeld en gefietst kan blijven worden, een ‘toeristisch-recreatieve voorziening van formaat’ huisvesten. Dat is niet gelukt. Er komen nu een moderne medische campus en appartementen, hofjeswoningen en waterwoningen aan straten met de Ooit-namen Hertog, Ritmeester, Gouverneur, Markies, Barones, Gravin en Ridderspoor. Op het terrein kun je vrij ronddwalen en het kasteel van de graven van d’Oultremont en de natuur met eigen ogen bekijken.
Je bereikt het voormalige Land van Ooit – dat tegenwoordig wordt aangeduid met de namen Poort van Heusden en Landgoed Steenenburg – via de Spoorlaan, de rondweg die parallel aan de A59 tussen Drunen en Nieuwkuijk loopt. Het vrij toegankelijke parkeerterrein ligt aan de Vimmerik in Nieuwkuijk.
Verder lezen
► Wat ging er mis met het Land van Ooit?
► Kijken en kopen: alles in de Ooit-verkoop
► Efteling overwoog mediapark in Land van Ooit
► Land van Ooit wordt geen Movero World
2009 © Tekst: Adri van Esch – Foto’s: Ad van Kessel
