De ambities van bekende attractieparken zijn steeds groter: twee, vijf of zelfs vijftien miljoen bezoekers per jaar, het is geen utopie maar een werkelijk streefgetal. Nieuwe mega-attracties, hotels en bungalowparken, overdekte zwemparadijzen en theatershows, ze dragen er allemaal aan bij dat de stroom bezoekers naar een attractiepark steeds verder aanzwelt. De alsmaar hoger wordende bezoekersaantallen brengen ook problemen met zich mee. Vaak niet eens in het park zelf: de bedrijven schatten hoe groeipotentieel goed in en spelen daar bij het aanpassen van hun infrastructuur adequaat op in. Probleem is eerder de infrastructuur buíten het park. Op de toegangswegen dreigen problemen als opstoppingen en verkeersonveilige situaties.
Ambtelijke molens
Om de alsmaar groeiende bezoekersstromen aan te kunnen moeten niet alleen de faciliteiten in de attractieparken worden aangepakt, maar ook die rondom de parken. Nieuwe of bredere wegen, viaducten, voetgangerstunnels, bus- en treinstations, ze dragen allemaal bij aan het soepel kunnen verwerken van de vele miljoenen bezoekers per jaar. Maar ambtelijke molens draaien langzaam en omwonenden zien het uitdijende asfalt en de groei van de verkeersbewegingen vaak met lede ogen aan. Om die reden duurt het vaak jaren voordat plannen werkelijkheid worden en moet er al ver van tevoren worden nagedacht en gediscussieerd over de maatregelen.
Wisselstroken
In Nederland is daarvan de Efteling het meest heldere voorbeeld. Het bezoekersaantal van het park in Kaatsheuvel groeit richting de vijf miljoen, en het streven is in 2030 zeven miljoen gasten te trekken. En ook al is het wegennet rondom de Efteling in de loop van de decennia meegegroeid met het park, de situatie is nog steeds verre van optimaal. Keer op keer moeten er maatregelen getroffen worden om de doorstroming te optimaliseren. Zo krijgt komende zomer de toegangsweg tot het pretpark – de Europalaan – wisselstroken. In de ochtend gaan drie van de vier stroken op die weg in de richting van het park open, in de avond is dat omgekeerd.
Achteringang
Op iets langere termijn krijgt de Efteling een extra toegangsweg en een tweede parkeerterrein, bedoeld voor bezoekers die uit de richting Tilburg komen. De nieuwe parkeerplaats, die bezoekers bij de Python het park laat betreden, zal alleen op drukke dagen open gaan. Bestaande wegen leiden naar de nieuwe achteringang; automobilisten nemen de afslag ten noorden van Tilburg en ten zuiden van Loon op Zand op de N261 en rijden vervolgens via de Heideweg en de Horst naar het park.
Optimaliseren
Ook bij Attractiepark Slagharen wordt gewerkt aan de infrastructuur om de groeiende bezoekersstromen het hoofd te kunnen bieden. Het ‘optimaliseren van de Zwarte Dijk’ noemt parkdirecteur Wouter Dekkers de werkzaamheden bij de entree van het pretpark. Langs de Zwarte Dijk – de toegangsweg tot het attractiepark – komt een kiss & ride-strook voor het brengen en ophalen van gasten. Er komt een nieuw parkeerterrein voor bussen en de voetgangersbrug over de Zwarte Dijk – die door veel bezoekers werd genegeerd – wordt vervangen door een tunnel die kruisend langzaam en snelverkeer moet voorkomen. De 1,2 miljoen euro kostende voetgangerstunnel gaat in 2019 open.
► Over de fietsnelweg naar de Efteling
Groter station
Disneyland Paris bereidt zich voor op een piek in het aantal gasten. Moederbedrijf The Walt Disney Company gaat de lieve som van twee miljard euro investeren in het resort en dat gaat zich uitbetalen in heel veel meer bezoekers, verwacht het huis van de muis. Het investeringsplan gaat ook gevolgen hebben voor Val d’Europe, zeggen ze in de mairies van de zeven gemeenten die samen deze regio vormen. Daarom wordt er gewerkt aan nieuwe wegen en uitbreiding van bus- en treinstation. Het station Marne-la-Vallée/Chessy naast de themaparken wordt vergroot en krijgt onder meer een nieuwe in- en uitgang naar de regionale lijn RER-A. De nieuwe entree komt ten zuiden van Walt Disney Studios, tegenover het Italiaanse restaurant Vapiano in Disney Village.
Geen luxe
Ook de capaciteit van het wegennet rondom Disneyland Paris wordt vergroot. Momenteel wordt gewerkt aan de verdubbeling van de Avenue Robert Schumann die langs de hotels Newport Bay Club en Santa Fee loopt. Er komt ook een parallelweg langs snelweg A4, van het oosten tot aan de afslag naar de themaparken. Om de tol op dat stuk snelweg te mijden reden veel automobilisten door de kleine dorpen bij Disneyland. Een gratis toegankelijke lokale parallelweg moet dat euvel verhelpen. “Al deze aanpassingen en uitbreidingen zijn geen luxe maar noodzaak”, aldus Jean-Paul Balcou, directeur van Val d’Europe Agglomération.
Nieuwe bruggen
De toestroom van bezoekers naar het Duitse Europa-Park is soms zo groot, dat er files ontstaan op de drukke A5. Deze snelweg – die loopt van Karlsruhe naar Bazel – ligt vier kilometer verderop. In de afgelopen vijf jaar vonden er voor afslag 57B naar Europa-Park liefst 120 ongelukken plaats. Om de situatie te verbeteren moeten er twee nieuwe bruggen over de snelweg komen. Het totale verkeersplan dat ook nieuwe wegaansluitingen en verkeerslichten omvat gaat ruim zes miljoen euro kosten en moet in 2020 klaar zijn.
Parkeergarage
Verkeer van en naar een druk pretpark zal altijd voor nieuwe uitdagingen zorgen. Want hoe moeten over enkele jaren de naar verwachting een miljoen bezoekers naar Toverland komen? Over de smalle bosweg die er nu ligt? En waar parkeren de vele duizenden bezoekers per dag aan een pretpark hun auto? Oplossingen lijken op papier altijd simpel: in een parkeergarage, of op een groot terrein ergens op afstand en vervolgens met shuttlebussen naar het park. Gemiddeld rijden er ’s ochtends vierduizend auto’s in twee uur tijd naar een groot attractiepark. Een parkeergarage moet dan 33 auto’s per minuut toelaten. Tussen elke auto mag dan slechts twee seconden inrijtijd zitten. Meer dan één toegangsweg naar de garage is dan onvermijdelijk.
Giga-shuttle
Een enorm parkeerterrein ergens op een open plek verder weg van het attractiepark dan? Als in twee uur tijd 12.000 gasten naar hun eindbestemming moeten worden gebracht is er een gigantische vervoerscapaciteit nodig. Een gemiddelde trein van de NS heeft ongeveer 450 zitplaatsen. Per uur moeten er dertien shuttles ter grootte van een NS-trein rijden om alle bezoekers naar de ingang van het park te brengen. Om de vijf minuten moet er zo’n giga-shuttle vertrekken. Op papier mooi, in werkelijkheid onhaalbaar. Dus zullen bedrijven en overheden moeten blijven investeren in de infrastructuur binnen en buiten de poorten van de meest bezochte attractieparken.
10 maart 2018 © Tekst: Adri van Esch – Foto’s: Marcel Herber (FreeImages), Adri van Esch, Jean-Louis Zimmermann, Patrick Pelletier (Flickr)