Ze mogen zichzelf langzamerhand dé darkride-experts van Nederland noemen: uit hun koker kwamen al drie complete darkrides voor verschillende parken in Europa, er zijn drie darkrides in ontwikkeling en productie. En ze werkten mee aan een grote hoeveelheid darkrides en waren betrokken bij projecten die geen klassiek darkride-voertuig hebben, maar wel darkride-technieken. Voor creative director Simeon van Tellingen (rechts op de foto) en project development director Robin van der Want (links) van het Nederlandse bedrijf Jora Vision vormen darkrides de ultieme opdracht. “We kunnen er helemaal ons ei in kwijt”, zegt Van der Want. “Darkrides staan bol van de creativiteit, zijn ‘story driven’, alles draait om het verhaal en we kunnen ons helemaal toeleggen op de animatronics en de decors. Wij nemen het hele traject en alle disciplines onder onze hoede. Samen met de opdrachtgever komen we zo tot iets heel gaafs.”

Volwaardige darkride

De heersende gedachte is dat darkrides gigantisch duur zijn en dat om die reden achtbanen betere investeringen zijn. “Klopt, veel parken denken dat”, geeft Robin van der Want toe. “Maar wij laten zien voor een prima budget een mooie, volwaardige darkride te kunnen realiseren. En dan doen we geen concessies aan het eindresultaat: de wachtrij wordt volledig gethematiseerd, we zetten professionele voertuigen in, we realiseren een rijk decor en we gebruiken state-of-the-art technologie. En we ontwerpen de darkride costumized, dus exclusief voor de opdrachtgever en met alle karakters van het park erin. We creëren iets moois, met heel goede reacties van de gasten als gevolg.”

Vriendelijk budget

Hoe dik moet de portemonnee van een park voor zo’n darkride? Gevuld met tientallen miljoenen euro’s? “Nee hoor, dat kan met een veel vriendelijker budget”, rekent Simeon van Tellingen ons voor. “Voor vijf miljoen euro heb je al een prima darkride, inclusief gebouw. Kijk, vijf miljoen voor een darkride à la Symbolica, dat gaat niet lukken. Ook al door de capaciteit die de darkride in de Efteling moest hebben. Maar heb je een wat kleiner park, dan kun je met acht voertuigen en een heel compacte ruimte al heel ver komen.” Van Tellingen wijst op Volcans Sacrés, de eerste darkride die Jora Vision van a tot z realiseerde. “Die attractie telt acht voertuigen en dat werkt uitstekend, én kosteneffectief. We konden de karretjes zelfs lichteffecten meegeven!”

Hele puzzel

Aan Volcans Sacrés in het Franse themapark Vulcania verleenden wel vijftien partijen hun medewerking, maar Jora Vision was de hoofdaannemer. “Het is steeds een hele puzzel om alle ingrediënten mooi samen te laten komen”, vertelt Simeon van Tellingen. “Om goede animatronics te krijgen bijvoorbeeld filmen we altijd alle bewegingen. Die video sturen we naar de fabrikant. Zelf moeten we dan weer zorgen voor accessoires als kettingen en opvallende hoeden. Bij Vulcania werkten ook vulcanologen mee aan de aan vulkanen gewijde darkride, om te zorgen dat alles natuurgetrouw is en dat de darkride behalve een plezierige ook een museale belevenis is. Sommige opdrachtgevers laten je helemaal vrij in het ontwerpen en realiseren van de attractie, andere zijn er juist heel erg bij betrokken, beide werkwijzen hebben hun voordelen.”

Keuzes maken

Kostenefficiënt een darkride ontwerpen en bouwen heeft ook te maken met het eerlijk adviseren van de klant. “Als een park tien scènes wil kunnen wij kijkend naar het budget zeggen: ga voor zes goede scènes.” Robin van der Want neemt Bazyliszek in het Poolse park Legendia – het meest recente visitekaartje van Jora Vision – als voorbeeld: “We hebben daar één scène heel donker uitgevoerd, waardoor er voor een andere scène meer budget overbleef. Maak keuzes, dat is ons advies. En als je dan toch geen geld hebt om het superrijk te decoreren, gebruik dan media als 3D-videomapping en projecties. Dat is betaalbaar en als je het goed doet, kun je daarmee dure animatronics vervangen.”

Familiebelevenis

“Bij een nieuwe achtbaan is de marketing wellicht makkelijker dan bij een darkride”, beseft Robin van der Want. “De snelheid, de hoogte, het aantal loopings; cijfers zijn eenvoudiger te vermarkten. Maar een darkride is – in tegenstelling tot veel achtbanen – een echte familiebelevenis: iedereen kan er in, ook opa en oma met de kleinkinderen. Je kunt een darkride samen beleven. Bovendien zit er een theatrale en artistieke beleving in; ook daarom neemt de populariteit van darkrides toe.” Bij Jora Vision in het Zuid-Hollandse Rijnsburg ervaren ze een toenemende interesse in darkrides. “We krijgen verzoeken om te praten over een darkride van parken waarvan we het nooit verwacht hadden”, vertelt Simeon van Tellingen. ““Maar gek is dat niet: darkrides zijn bij bezoekers erg geliefd. Challenge of Tutankhamon – waarvan wij recent de façade opnieuw hebben gethematiseerd – is bijvoorbeeld een van de populairste attracties van Walibi Belgium en Droomvlucht staat al vele jaren op nummer één bij de Efteling. Darkrides zijn ook weersonafhankelijk; waarom dacht je dat Disneyland Paris wel zo’n tien darkrides heeft? En heel belangrijk: darkrides worden ook steeds meer bereikbaar voor kleinere parken.”

Favorieten

Jora Vision realiseerde inmiddels drie darkrides: Volcans Sacrés in Vulcania, Raving Rabbits Time Machine in het Franse Futuroscope en Bazyliszek in Legendia. Simeon van Tellingen en Robin van der Want zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling van nieuwe darkrides voor het bedrijf. Maar wat zijn de favoriete darkrides wereldwijd van deze twee specialisten? Simeon hoeft er niet lang over na te denken: “Pirates of the Caribbean, Battle for the Sunken Treasure in Shanghai Disneyland. Zeker weten! En op twee: Pooh’s Hunny Hunt in Tokyo Disneyland. De combinatie van ritsysteem, decor en innovaties maakt de beleving van die darkride gigantisch. De stijl is heel cartoony, maar zeker niet kinderachtig. En dan de trackless voertuigen: die gaan trillen als er bijen op zoek naar honing rondvliegen en draaien met z’n negenen heel dynamisch in een grote zaal rond elkaar.” Robin kiest – om nostalgische redenen – voor Phantom Manor in Disneyland Paris. “Om de hele sfeer en het is een darkride uit mijn jeugd. Ik ben ook weg van Harry Potter and the Forbidden Journey in Islands of Adventure, vanwege het complexe voertuig waarin je niks ziet wat je niet mag zien. Ook elkaar niet.”

Ocean Carnaval

Jora Vision werkt momenteel aan drie nieuwe darkrides: Popcorn Revenge voor Walibi Belgium, een ‘interactive erratic darkride’ die samen met het Belgische bedrijf Alterface wordt gerealiseerd en in 2019 opent, het project Los Piratas de Bacalar in Mexico en Ocean Carnaval voor Wanda Wuxi Park, de eerste darkride van Jora Vision voor de Chinese multinational Wanda Group. “Ocean Carnaval wordt een heel gave attractie”, zeggen Simeon en Robin verlekkerd. “Een klassieke darkride met honderden figuren, en met een relatief hoog budget in vergelijking met Europese parken.” Maar volgens de twee specialisten gaat het uiteindelijk niet om het budget, maar maakt het creatieve ontwerp en de zorgvuldige uitvoering een darkride tot een succes.

► Darkride Snorri Touren in recordtijd ontwikkeld
► Darkrides tillen parken naar Champions League

20 augustus 2018 © Tekst: Adri van Esch – Foto’s: Adri van Esch, Jora Vision