Het kasteel van Disneyland in Californië - Foto: © Adri van Esch

Wat is een ‘wienie’?

Een ‘wienie’ is een opvallend bouwwerk, een draaiende attractie of een markante constructie die bezoekers verder een attractiepark in lokt. De ‘wienie’ is bedacht door Walt Disney; het was één van zijn favoriete designelementen.

Een ‘wienie’ is een speelse term voor een visueel object dat mensen naar een bepaalde plek trekt. Een ‘wienie’ is groot genoeg om al van verre zichtbaar te zijn en interessant genoeg om van dichtbij te willen bekijken. ‘Wienies’ dragen bij aan een goede ‘guest flow’, het verdelen van grote groepen bezoekers over het park.

Lonkende vinger

De ‘wienie’ is een hersenspinsel van Walt Disney. Hij bedacht de grote ingangsstraat waar alle bezoekers van zijn Disneyland doorheen moeten. Hij realiseerde zich dat zijn gasten allemaal in Main Street, U.S.A. zouden blijven hangen als hij ze niet met iets intrigerends zou lokken. Een snellere doorstroming zou bereikt worden door aan het eind van de hoofdstraat een ‘lonkende vinger’ te maken, bedacht hij. ‘Kom deze kant op’ moest de boodschap van de lokkende vinger zijn. Dat werd het kasteel van Doornroosje en de ‘wienie’ was geboren.

Lees ook: wat is ‘plussing’?

Grauman's Chinese Theatre in Disney's Hollywood Studios - Foto: © Adri van Esch

Grauman’s Chinese Theatre

Disney’s ‘wienie’ – soms geschreven als ‘weenie’ – werd één van de belangrijkste designelementen van pretparken. De ontwerpers passen het overal toe: in elk park van Disney staat een ‘wienie’ centraal. Disneyland en het Magic Kingdom hebben het beroemde kasteel, Epcot heeft zijn Spaceship Earth, de Hollywood Studios een replica van Grauman’s Chinese Theatre en Animal Kingdom heeft The Tree of Life, een 44 meter hoge namaakboom waar in de stam 325 dierenkoppen zijn geboetseerd.

Overal ‘wienies’

Overal in de parken gebruikt Disney de ‘wienie’ om bezoekers nieuwsgierig te maken. Disneyland Paris heeft midden in het park het beroemde lichtroze Le Château de la Belle au Bois Dormant, maar ook de themalanden hebben hun eigen ‘wienies’. Zo zie je door Fort Comstock – de ingang van Frontierland – in de verte de top van Big Thunder Mountain de lucht in steken, in Discoveryland draaien de gouden vliegtuigjes van Orbitron en Adventureland lonkt met de Adventureland Bazaar.

Ook interessant: wat is ‘visual intrusion’?

De Pagode en Symbolica in de Efteling - Foto: © Adri van Esch

Overgenomen ontwerpstrategie

Bij het ontwerpen van een nieuw themapark worden doelbewust op strategische plekken ‘wienies’ gepland. Ook niet-Disney-parken hebben deze ontwerpstrategie overgenomen. Bij de Floriade van 2012 in Venlo werden bijvoorbeeld ‘visuele ankers’ geplaatst in alle themagebieden. In de Efteling worden bezoekers naar het midden van het park getrokken door de Pagode en Symbolica, en in Parc Astérix wijst gastheer Astérix zittend op een hoge rots de aankomende gasten de weg het pretpark in.

Imagineering - Foto: © Adri van Esch Wat is imagineering?
 Wat is ‘plussing’?
 Wat is ‘landscaping’?
 Wat is ‘visual intrusion’?
 Wat is een ‘E-ticket’?
Wat is ‘kinetics’?
Wat zijn ‘animatronics’?
Wat is ‘forced perspective’?

2021 © Tekst en foto’s: Adri van Esch

Meest bezochte parkprofielen