Een naam bedenken voor een attractie is een kunst op zich. Een simpele naam volstaat niet om op te vallen, denken de attractieparken, en dus wordt alles uit de kast gehaald om een onderscheidende naam te verzinnen. En is de naam niet opvallend genoeg, dan worden er visuele trucjes toegepast om er toch uit te springen. Zo schrijft de Efteling de titel van theaterspektakel CARO volledig met hoofdletters en dient achter Speelbos Nest! een uitroepteken geplaatst te worden (vooruit, voor één keer dan).
Lange namen
Een lange naam wil ook nog wel eens helpen om de aandacht van het publiek te trekken. Waar Walibi Belgium het met zijn nieuwste achtbaan in 2021 heel eenvoudig houdt – simpelweg: Kondaa – pakt collega Plopsaland datzelfde jaar uit met een tongbreker voor zijn nieuwe rollercoaster: The Ride to Happiness by Tomorrowland. Helemaal bont maakt Disney het met alle namen rondom de Star Wars en Marvel-attracties die over de hele wereld geopend worden. De interactieve darkride rond Spider-Man in Disney California Adventure en Walt Disney Studios heet Web Slingers: A Spider-Man Adventure en de overdekte megacoaster in Epcot gaat Guardians of the Galaxy: Cosmic Rewind heten. In themagebied Star Wars: Galaxy’s Edge in Disneyland in Californië en Disney Hollywood Studios heten de attracties Millennium Falcon: Smugglers Run en Rise of the Resistance. En zelfs een ongecompliceerde naam voor een hotel is tegenwoordig uit den boze. In Disneyland Paris heet Hotel New York tegenwoordig Hotel New York – The Art of Marvel.
Hartenhof werd Symbolica
De Efteling vierde in 2017 zijn 65e verjaardag met Symbolica, de darkride rond mascotte Pardoes de Tovernar midden in het pretpark. Al in 2010 kwamen de plannen voor deze grootscheepse attractie in de traditie van Droomvlucht en Fata Morgana naar buiten. Toen heette de nieuwe aanwinst nog Hartenhof. Het beoogde openingsjaar 2012 werd niet gehaald. In de loop van de tijd veranderde het aanzicht van het exterieur van het Paleis der Fantasie, werd er voor een ander vervoerssysteem gekozen en werd ook de naam aangepast. Gekozen werd voor Symbolica – een planeet uit de verhalen rond Pardoes – ook omdat die benaming een meer internationale uitstraling heeft.
Meer namen in de race
Het gebeurt regelmatig dat namen van attracties in pretparken veranderen. Soms tijdens het ontwerpproces, zoals bij Symbolica, maar regelmatig ook na verloop van tijd. Voor wildwaterbaan Piraña waren in de ontwikkelingsfase drie namen in de race. De imagineers van de Efteling dubden over Kontiki, Uru Bamba of Piraña. Bij de opening in mei 1983 bleek dat de laatste naam gewonnen had.
Geen Medina maar Morgana
Ook Fata Morgana en de Pagode in het attractiepark waren ooit voorzien van een andere naam. Fata Morgana zou oorspronkelijk Fata Medina gaan heten. Een medina is in Noord-Afrika het ommuurde, oudste gedeelte van een stad, een perfecte naam voor de darkride in Kaatsheuvel. Maar Medina is ook de stad in Saoedi-Arabië waar de profeet Mohammed gestorven is. De Efteling wilde de naam van deze voor moslims heilige stad niet koppelen aan een pretparkattractie en koos daarom voor het neutrale Fata Morgana. De Pagode in de Efteling heette bij de opening op Hemelvaartsdag 1987 Pagoda. Maar er rees twijfel of ‘pagoda’ in het Thais vertaald kon worden als ‘graf’, iets wat later onjuist bleek te zijn. Toch veranderde de Efteling de naam van het draaiende uitkijkplatform in Pagode.
► De Wereld van Sinbad of Sindbad?
Vier naamswijzigingen
Een attractie die al viermaal een (gedeeltelijke) naamswijziging onderging is Space Mountain in Disneyland Paris. Op de tekentafel heette de overdekte achtbaan Discovery Mountain, naar Discoveryland, het themaland waarin de belevenis een plaats kreeg. Discovery Mountain was een kolossaal overdekt project met niet alleen een achtbaan, maar ook onderzeeboot Nautilus (die nu een plekje heeft gekregen naast de berg), een onderwaterrestaurant en een halte van de Disneyland Railroad. De kosten voor Discovery Mountain liepen zo hoog op dat het ontwerp sterk werd versimpeld. In plaats van een futuristische berg met als interieur een vulkaankrater werd gekozen voor een gebouw in de stijl van Jules Verne. De naam van de donkere achtbaan werd – net als in de Amerikaanse Disney-parken – Space Mountain.
Metamorfose
Space Mountain opende op 1 juni 1995 als Space Mountain – De la Terre à la Lune. Tien jaar later werd de speciale effecten in de berg vernieuwd en kreeg de attractie de naam Space Mountain: Mission 2. In het kader van het 25-jarig bestaan kreeg Space Mountain in 2017 een Star Wars-metamorfose. De nieuwe naam werd officieel Star Wars Hyperspace Mountain: Rebel Mission. Een lange naam, maar dat is niet ongebruikelijk voor het Franse Disneyland Resort, waar twee populaire belevenissen door het leven gaan als Star Tours: The Adventures Continue en Ratatouille: L’Aventure Totalement Toquée de Rémy.
Space Venture of Space Mountain?
Ook de eerste Space Mountain had bij de opening op 15 januari 1975 – in het Magic Kingdom in Walt Disney World – al de nodige werknamen versleten. In de tien jaar dat er aan de, zeker voor die tijd, geavanceerde overdekte achtbaan werd gewerkt, had het project de namen Space Port, Rocket Flight, Space Voyage en Space Venture. Space Venture was de naam die het langst in gebruik bleef. De imagineers hadden het onderling over ‘space mountain’. Iemand stelde voor de nieuwe attractie niet Space Venture te noemen, maar simpelweg Space Mountain. Er werd een wedstrijd uitgeschreven onder de collega’s, en de naam Space Mountain won het van Space Venture. Na Florida kregen ook Anaheim, Parijs, Tokio en Hongkong hun eigen Space Mountain.
Totalement Toquée
Vooral Fransen vinden de naam Ratatouille: L’Aventure Totalement Toquée de Rémy leuk. In de volksmond heet de darkride in Walt Disney Studios simpelweg Ratatouille, L’Aventure. Alleen Franstaligen snappen de knipoog in de officiële naam: toquée betekent in het Frans ‘dol’, maar doet ook denken aan een toque blanche, een witte koksmuts. Het gebeurt vaker dat Disneyland Paris een attractie een naam geeft die speciaal voor de thuismarkt is: de Hollywood Tower of Terror heet officieel La Tour de la Terreur: Un Saut dans la Quatrième Diménsion. Niemand buiten Frankrijk – en waarschijnlijk ook niet binnen Frankrijk – die die naam gebruikt. Dat gold bijvoorbeeld ook voor de voormalige attracties Moteurs… Action Stunt Show Spectacular en Rock ‘n’ Roller Coaster starring Aerosmith, en geldt nog steeds voor Indiana Jones et le Temple du Péril. Attractienamen worden vaak afgekort of vereenvoudigd. Zo heet Cars Quatre Roues Rallye bij bezoekers eenvoudig Cars Race Rally.
Naamswijziging
Ook na jaren trouwe dienst kan een attractie een nieuwe naam krijgen. Bobbejaanland greep in 2006 de installatie van andere treinen op de hangende achtbaan Air Race aan om de rollercoaster van een nieuwe naam te voorzien: Dreamcatcher. In 2017 doopte het Vlaamse pretpark nog een achtbaan om: draaiende rollercoaster Dizz ging Naga Bay heten en kreeg een nieuwe ingang die beter past bij het themagebied Adventure Valley waarin de attractie ligt. Ook Toverland in het Limburgse Sevenum paste al diverse namen aan. Speelhal Magic Forest werd omgetoverd tot Wunderwald. Passend bij de Oostenrijkse sfeer van die hal werd Woudracer omgedoopt tot Maximus’ Blitz Bahn en gaat de schommelende attractie Swampie Swing voortaan als Alpenrutsche door het leven. Wildwaterbaan Backstroke werd in 2018 hernoemd tot Expedition Zork en familieachtbaan Boomerang heet tegenwoordig Toos-Express.
Naam bedacht door vader of suikeroom
Een naam van een attractie kan natuurlijk ook gewoon bepaald worden door de geestelijk vader of door een suikeroom. Oud-Duinrell-eigenaar Hugo van Zuylen van Nijevelt bedacht en ontwikkelde het Tikibad; bij de opening in 1984 een gewaagde noviteit voor een attractiepark. De graaf noemde zijn aanwinst Tikibad omdat hij vond dat het overdekte zwemparadijs dezelfde tropische uitstraling moest hebben als The Enchanted Tiki Room, een attractie in de Amerikaanse Disney-parken waarin paradijsvogels een vrolijke show opvoeren. Zowel creatief als effectief is een nieuwe attractie een naam geven die indirect wijst op de sponsor. In het Duitse Europa-Park hint de naam van achtbaan Silver Star naar Mercedes – het automerk met de zilveren ster als logo – en Blue Fire wees oorspronkelijk naar geldschieter Gazprom en tegenwoordig naar Nord Stream 2. Het ‘blauwe vuur’ is het gasvlammetje dat past bij de van oorsprong Russische gasproducent Gazprom en bij Nord Stream 2, de omstreden commerciële gaspijpverbinding tussen Rusland en Duitsland.
Ontelbare nieuwe naambordjes
Attractieparken die zelf eenmaal of meermaals een naamswijziging ondergingen, moesten ook regelmatig nieuwe naambordjes plaatsen bij attracties. Walibi Holland ging eerder door het leven als Walibi Flevo, Six Flags Holland en Walibi World. In de Flevopolder werd achtbaan La Via Volta omgedoopt tot Speed of Sound en Superman The Ride heet tegenwoordig Xpress Platform 13. Speelgebied Bugs Bunny Wereld werd Walibi Land toen in 2004 de stripfiguren van Looney Tunes uit het pretpark verdwenen. Hetzelfde overkwam Warner Bros. Movie World. Het Duitse filmpark veranderde niet alleen de naam in Movie Park Germany, maar doopte tevens het Looney Tunes-themagebied om in Wonderland Studios – en later in Nickland. Ontelbare attracties in het park bij Oberhausen kregen nieuwe namen: houten achtbaan wisselde Wild Wild West in voor Bandit, topspin Riddler’s Revenge werd NYC Transformer, wilde muis-achtbaan Tom & Jerry’s Mouse in the House ging voortaan als Ghost Chasers door het leven, vrijvaltoren The Wild Bunch werd High Fall en hangende loopingachtbaan Eraser heette eerst FX, vervolgens MP Xpress en nu Lucky Luke – The Ride: Die Daltons Brechen Aus (over lange namen gesproken). Ook in pretparkland geldt: alles voor de goede naam!
► Noem ons geen pretpark; attractiepark of themapark kan wel
2021 © Tekst: Adri van Esch – Foto’s: Adri van Esch, Disney (Matt Stroshane)
