Op 16 december 1952 starten Walt Disney en zijn broer Roy met een nieuwe afdeling die, los van de filmstudio’s waarmee Disney beroemd is geworden, moet gaan werken aan de ontwikkeling van een themapark. In maart van dat jaar onthult Walt dat hij een, dan nog, klein park gaat bouwen naast de The Walt Disney Studios in Burbank in Californië. Als de plannen groeien en er een veel groter perceel in Anaheim beschikbaar komt voor het themapark, formeert Walt een team dat hem moet helpen bij het plannen, ontwerpen en bouwen van zijn droom: Disneyland. Het is de formele start van Walt Disney Imagineering.
WED Enterprises
In maart 1953 geeft Walt zijn nieuwe afdeling de naam WED Enterprises, met de initialen van de oprichter: Walter Elias Disney. In augustus 1961 verlaat WED Enterprises het terrein van de Disney Studios in Burbank en verhuist naar een industriegebied in het nabijgelegen Glendale. Vier jaar later wordt het gebouw 1401 Flower Street in Glendale – het voormalige pand van Studio Girl Cosmetics – in gebruik genomen. Nog steeds is het wereldwijde hoofdkantoor van Walt Disney Imagineering gevestigd op het beroemde adres 1401 Flower Street.
Bowlingbaan
In 1986 wordt WED Enterprises omgedoopt tot Walt Disney Imagineering, een samentrekking van de woorden ‘imagination’ (verbeelding) en ‘engineering’ (techniek). Vier jaar later neemt Walt Disney Imagineering ook het gebouw naast 1401 Flower Street in gebruik. Dat gebouw heet heel toepasselijk Bowling Alley, omdat er vroeger een bowlingcentrum met zestig banen in gevestigd was.
Baanbrekende attracties
Zeventig jaar later is Walt Disney Imagineering een grote organisatie met ruim 1500 medewerkers die niet alleen alles voor de twaalf themaparken van Disney ontwerpt, maar waar ook complete resorts, cruiseschepen en entertainmentdistricten van de tekentafels komen. Imagineering heeft naast het hoofdkantoor in Californië ook vestigingen in Orlando, Parijs, Tokio, Hongkong, Shanghai en in het Duitse Papenburg, waar de cruiseschepen van Disney worden gebouwd. In zeven decennia tekende Walt Disney Imagineering talloze creatieve, baanbrekende en innovatieve attracties en themagebieden. Uit de ontelbare creaties van Walt Disney Imagineering selecteerden we twintig mijlpalen.
1. Opening Disneyland
Op 17 juli 1955 opent Disneyland, de droom van Walt Disney, op een stuk grond van 160 hectare bij het dan nog kleine stadje Anaheim, ongeveer 55 kilometer ten zuidoosten van Burbank. De opening van het unieke themapark wordt live uitgezonden door de Amerikaanse televisiezender ABC en wordt bekeken door negentig miljoen kijkers, het grootste aantal dat ooit een uitzending volgde. Zeven weken later al verwelkomt Disneyland zijn miljoenste bezoeker.
2. Tweede opening Disneyland
In 1959 wordt Disneyland in Anaheim uitgebreid met drie beeldbepalende attracties: de Matterhorn Bobsleds, Submarine Voyage en Disneyland-Alweg Monorail System. Walt noemt deze grote uitbreiding van zijn park ‘de tweede opening van Disneyland’. De Disneyland-Alweg Monorail System is het eerste monorailsysteem op het westelijk halfrond dat dagelijks operationeel is. Ook Matterhorn Bobsleds is een unicum: het is de eerste achtbaan die gebouwd wordt met stalen rails. De track van dubbele pijpen kan in allerlei bochten worden gebogen, wat een spannende rit oplevert. Daarnaast is Matterhorn Bobsleds ’s werelds eerste gethematiseerde thrill ride, geïnspireerd op de majestueuze Matterhorn in Zwitserland.
3. Wereldtentoonstelling New York
De New York World’s Fair die in april 1964 opent telt maar liefst vier attracties die ontworpen zijn door WED Enterprises. De attracties behoren tot de meest geliefde van de wereldtentoonstelling. Drie attracties vinden na afloop hun weg naar Disneyland: Great Moments with Mr. Lincoln, It’s a Small World en Carousel of Progress. Een deel van de vierde show, Ford’s Magic Skyway, wordt opgenomen in de route van de Disneyland Railroad en krijgt de naam Primeval World.
4. Pirates of the Caribbean
In maart 1967 debuteert in Disneyland Pirates of the Caribbean, een baanbrekende attractie waarin op grote schaal gebruik wordt gemaakt van animatronics. De geliefde darkride was de laatste attractie waar Walt zelf bij de ontwikkeling betrokken was. Hij zag Pirates of the Caribbean echter nooit volledig operationeel, Walt overleed vier maanden daarvoor. De attractie was jarenlang de standaard voor darkrides, in de Disney-parken zelf maar ook in andere attractieparken.
5. Magic Kingdom, Walt Disney World
Op 1 oktober 1971 opent het Magic Kingdom in Walt Disney World in Florida, samen met twee hotels en twee golfbanen. Na de dood van Walt in 1966 kreeg Roy Disney de leiding over de bouw van Disney World, een haast onmenselijke taak. Dankzij zijn oudere broer kwam Walt’s laatste droom tot leven. Ter ere van zijn broer noemde Roy het complex niet Disney World, maar Walt Disney World.
6. Space Mountain
In januari 1975 beleeft Space Mountain zijn primeur. De attractie in het Magic Kingdom was de eerste computergestuurde overdekte achtbaan ter wereld. Het kenmerkende witte gebouw van Space Mountain wordt direct buiten de grenzen van het park geplaatst, aan de andere kant van de spoorlijn. Oorspronkelijk was Space Mountain bedoeld voor Disneyland; Walt had de plannen zelf nog mee bedacht. Maar door zijn dood kwam het project in de ijskast te staan, waar het na de opening van het Magic Kingdom weer uit werd gehaald. Ruim twee jaar later – op 27 mei 1977 – kreeg Disneyland alsnog zijn eigen Space Mountain.
7. Epcot
Op 1 oktober 1982 opent Epcot in Walt Disney World. Op de parkeerplaats van 1401 Flower Street verzamelen de imagineers zich om de opening te vieren. Ze spellen met elkaar de woorden ‘We did it’. Epcot is anders geworden dan Walt aanvankelijk voor ogen had. In plaats van een experimentele stad werd het een permanente wereldtentoonstelling die bestaat uit twee gebieden: Future World en World Showcase. Epcot was de grootste investering van The Walt Disney Company sinds de oprichting in 1923.
8. Tokyo Disneyland
In april 1983 opent het eerste Disney-park buiten de Verenigde Staten, Tokyo Disneyland. Het themapark is aangelegd op opgespoten land in de baai van Tokio. Tokyo Disneyland opende slechts zes maanden na Epcot, wat een enorme druk legde op Walt Disney Imagineering.
9. Disney’s Hollywood Studios
In mei 1989 wordt Walt Disney World uitgebreid met Disney-MGM Studios, in 2008 omgedoopt tot Disney’s Hollywood Studios. Oorspronkelijk is het idee om de magie van films te laten zien in een paviljoen in Epcot. Toen Universal aankondigde met een filmpark naar Florida te komen, werd het concept uitgebreid naar een compleet themapark.
10. Euro Disneyland
Op 12 april 1992 krijgt Europa zijn eigen Disney-park: Euro Disneyland. Op de uitgestrekte bietenvelden ten oosten van Parijs werd niet alleen een themapark gebouwd (‘het mooiste ter wereld’), maar ontstonden ook hotels en het uitgaansgebied Festival Disney, later Disney Village genoemd.
11. Tower of Terror
In juli 1994 wordt een baanbrekend ritsysteem onthuld dat gasten het gevoel geeft dat ze in een op hol geslagen lift zitten. De eerste versie van The Twilight Zone Tower of Terror opent in Disney’s Hollywood Studios. Later verschijnen er ook losgeslagen liften in Disneyland Paris, California Adventure en Tokyo Disney Sea.
12. Animal Kingdom
In april 1998 krijgt Walt Disney World een vierde park: Animal Kingdom. Dit themapark is groter dan de andere drie Disney World-parken samen. Dat komt met name omdat de hier levende wilde dieren, anders dan in de meeste dierenparken, heel veel ruimte hebben gekregen. Disney adverteert daarom bij de opening van Animal Kingdom met de kreet ‘Nahtazu’, ‘not a zoo’ ofwel geen dierentuin.
13. California Adventure
Op het voormalige parkeerterrein van Disneyland in Anaheim bouwt Walt Disney Imagineering een compleet nieuw park: Disney California Adventure debuteert in 2001. In ruim twintig jaar tijd en met een investering van ruim 800 miljoen euro groeide het park uit van een lelijk eendje tot een mooie zwaan.
14. Tokyo DisneySea
Disney opent nog een park in 2001, samen met de Japanse partners van de Oriental Land Company. Tokyo DisneySea wordt door velen gezien als het allermooiste themapark ooit door Disney ontworpen en ontwikkeld. De toegangspoort tot Tokyo DisneySea wordt gevormd door hotel MiraCosta, dat meteen de achtergrond is voor Mediterranean Harbor, één van de themagebieden van dit unieke attractiepark.
15. Walt Disney Studios
Walt Disney Imagineering is op dreef: nog geen jaar na de opening van California Adventure en Tokyo DisneySea wordt er weer een nieuw pretpark geopend, in Parijs ditmaal. In maart 2022 maken bezoekers van Disneyland Paris kennis met Walt Disney Studios Park. Het park is geïnspireerd op de klassieke filmstudio’s in Hollywood. Er is veel kritiek op het park: te klein, te kil, sfeerloos en met te weinig Disney-sfeer. In de jaren na de opening wordt er veel geïnvesteerd om het tweede Franse park ‘te repareren’, onder meer met de The Twilight Zone Tower of Terror, Avengers Campus en een toekomstig Frozen Land.
16. Hong Kong Disneyland
In september 2005 opent Hong Kong Disneyland, het kleinste maar wel charmantste Disney-park. In de jaren na de opening volgen diverse nieuwe themagebieden, zoals Grizzly Gulch en Mystic Point. Het park op Lantau, het grootste eiland van de stad Hongkong, heeft drie eigen hotels: het Hong Kong Disneyland Hotel, het Hollywood Hotel en het nieuwere Explorers Lodge.
17. Cars Land
Cars Land zorgde voor de transformatie van Disney California Adventure van een bekritiseerd naar een succesvol park. Bij het ontwerpen van de wereld van Pixar’s Cars en het stadje Radiator Springs maakten de imagineers gebruik van DISH, de Digital Immersive Showroom. Daarmee werden potentiële ontwerpfouten al vóór de bouw opgemerkt en verholpen.
18. Shanghai Disneyland
In juni 2016 opent het eerste Disney-park op het Chinese vasteland. Shanghai Disneyland heeft het grootste en met 59 meter het hoogste Disney-kasteel ter wereld. Het park heeft een aantal innovatieve attracties, zoals Tron Lightcycle Power Run en een compleet nieuw ontwikkelde Pirates of the Caribbean. Ook bijzonder is themagebied Tomorrowland; dat kwam uit de koker van een gerenommeerd architectenbureau.
19. Pandora, The World of Avatar
Pandora, The World of Avatar is het antwoord van Disney op de themagebieden van Harry Potter in de nabijgelegen Universal-parken. De Avatar-wereld met ‘zwevende’ bergen ging in mei 2017 open in Animal Kingdom. Bezoekers kunnen in het themagebied door het luchtruim zweven op een Banshee, de vliegende wezens op Pandora, en de zeer realistische animatronic Na’vi, The Shaman of Songs ontmoeten.
20. Star Wars: Galaxy’s Edge
Walt Disney Imagineering maakt de hooggespannen verwachtingen voor de twee themagebieden Star Wars: Galaxy’s Edge – één in Disneyland in Californië en één in Disney’s Hollywood Studios in Walt Disney World – volledig waar. Sinds 2019 kunnen gasten de planeet Batuu verkennen en ronddolen in de Black Spire Outpost, Oga’s Cantina, Dok-Ondar’s Den of Antiquities en Droid Depot. Ook de twee attracties in dit themaland zijn van grote klasse. In Millennium Falcon: Smugglers Run besturen de bezoekers het ruimteschip Millennium Falcon en in Star Wars: Rise of the Resistance belanden gasten middenin een gevecht tussen de First Order en de Resistance.
16 december 2022 © Tekst: Adri van Esch – Foto’s: Adri van Esch, Disney
